Αιτία και διερεύνηση

Ορισμός

Ως υπογονιμότητα ορίζουμε την αδυναμία επίτευξης εγκυμοσύνης μετά από 12 μήνες τακτικών σεξουαλικών επαφών, χωρίς τη χρήση αντισυλληπτικών μέσων.

Κατά μέσο όρο η πιθανότητα να επιτευχθεί εγκυμοσύνη κατά τη διάρκεια ενός κύκλου είναι 20-25%. Το 50% των ζευγαριών που έχουν ελεύθερες σεξουαλικές επαφές θα επιτύχει μία εγκυμοσύνη μέσα σε 3-5 μήνες, ενώ το 85% μέσα σε 12 μήνες. (Τα ποσοστά αυτά αναφέρονται σε ζευγάρια χωρίς προβλήματα στειρότητας και σε γυναίκες 25-28 ετών).

Η υπογονιμότητα οφείλεται σε παθήσεις της γυναίκας σε ποσοστό 30-40%, σε παθήσεις του άντρα σε ποσοστό 20-30% και σε συνδυασμό παθήσεων και των δύο συντρόφων σε ποσοστό 30% περίπου.

Ανδρικός παράγοντας υπογονιμότητας

Τα βασικότερα αίτια ανδρικής υπογονιμότητας είναι:

• Ιδιοπαθή. Στην περίπτωση αυτή δεν βρίσκουμε κάποιο συγκεκριμένο αίτιο.
• Πρωτοπαθείς διαταραχές των όρχεων. Διακρίνονται σε συγγενείς (π.χ. χρωμοσωμικές ανωμαλίες, κρυψορχία, κιρσοκήλη) και σε επίκτητες (ορχίτιδα, επιδιδυμίτιδα, τραύμα ή συστροφή του όρχη)
• Διαταραχές της υπόφυσης και του υποθαλάμου
• Διαταραχές στη μεταφορά του σπέρματος

Η διάγνωση τίθεται έπειτα από πλήρες ιατρικό ιστορικό, λεπτομερή κλινική εξέταση, ανάλυση σπέρματος και ορμονολογικό έλεγχο.

Γυναικείος παράγοντας υπογονιμότητας

Τα βασικότερα αίτια γυναικείας υπογονιμότητας είναι:

• Ορμονικές διαταραχές (σύνδρομο πολυκυστκών ωοθηκών, διαταραχές ωορρηξίας, πρόωρη εμμηνόπαυση), οι οποίες επηρεάζουν τόσο τη φυσιολογική ωορρηξία όσο και την ποιότητα των παραγόμενων ωαρίων.
• Η ενδομητρίωση
• Παθήσεις της μήτρας (ινομυώματα,δίκερος μήτρα κ.α.)
• Η απόφραξη των σαλπίγγων μετά από φλεγμονές και λοιμώξεις.
• Γενετικές και χρωμοσωμικές ανωμαλίες
• Ανοσολογικά αίτια
• Τρόπος ζωής (άγχος,κάπνισμα,αλκοόλ)

Θεραπεία

Η εκτίμηση του υπογόνιμου ζευγαριού πρέπει να κατευθύνεται στην αναγνώριση του αιτίου της υπογονιμότητας με τρόπο γρήγορο, συστηματικό και οικονομικό, έτσι ώστε να αποκαλυφθούν και να αντιμετωπιστούν όλοι οι παράγοντες υπογονιμότητας. Τα βήματα που θα ακολουθηθούν εξαρτώνται από πολλοὐς παράγοντες και είναι πλήρως εξατομικευμένα.